Physiotherapy (PhD) / Φυσικοθεραπεία (PhD)

Εισαγωγή: H δυσκινησία ωμοπλάτης αποτελεί σημαντική κινητική δυσλειτουργία που συνδέετα με τον πόνο σχετιζόμενο με το πέταλο των στροφέων (ΠΣΠΣ). Σημαντικό ρόλο σ’ αυτή παίζουν η θεραπευτική άσκηση επικεντρωμένη στην ωμοπλάτη, σε συνδυασμό με διατάσεις. Μετά από διεξοδική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις για τις φυσικοθεραπευτικές παρεμβάσεις σε ασθενείς με ΠΣΠΣ και δυσκινησία ωμοπλάτης. Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις που να διερεύνησαν την επίδραση της θεραπευτικής άσκησης και μυοπεριτονϊακής απελευθέρωσης (ΜΠΑ) με εργαλεία στη δυσλειτουργία αυτή. Το επιστημονικό αυτό κενό έρχεται να καλύψει η παρούσα Διδακτορική Διατριβή. Σκοπός: Να διερευνήσει την επίδραση της θεραπευτικής άσκησης και ΜΠΑ με εργαλεία στη δυσκινησία της ωμοπλάτης σε ασθενείς με ΠΣΠΣ. Μεθοδολογία: Για επίτευξη των στόχων της παρούσας διδακτορικής διατριβής πραγματοποιήθηκαν μία κύρια ερευνητική μελέτη και τρεις επικουρικές. Στη πρώτη εργασία ζητήθηκαν οι απόψεις 108 Φυσικοθεραπευτών για το πως αντιμετωπίζουν τη δυσκινησία της ωμοπλάτης και του ΠΣΠΣ, στη δεύτερη σταθμίστηκε στην Ελληνική γλώσσα το ερωτηματολόγιο Shoulder Rating Questionnaire σε 180 Φυσικοθεραπευτές, ενώ στην τρίτη διερευνήθηκε η αξιοπιστία και εγκυρότητα της εφαρμογής κινητού smartphone για γωνιομέτρηση του ώμου και της ωμοπλάτης σε 44 ασθενείς. Τέλος, η τέταρτη και κύρια έρευνα εκπονήθηκε σε 36 ασθενείς που απετέλεσαν με τυχαία επιλογή 3 ομάδες. Στην ομάδα Α διερευνήθηκε η επίδραση σταθεροποιητικών ασκήσεων, διατάσεων και εκπαίδευση των ασθενών, στην ομάδα Β των σταθεροποιητικών ασκήσεων, διατάσεων και εκπαίδευση των ασθενών με συνδυασμό με ΜΠΑ με εργαλεία και στην ομάδα Γ οι γενικές ασκήσεις ώμου για το σπίτι. Αποτελέσματα: Στη πρώτη μελέτη διαπιστώθηκε ότι το 81% των Κυπρίων φυσικοθεραπευτών χρησιμοποιούν 3 φορές ή παραπάνω θεραπευτική άσκηση επικεντρωμένη στην ωμοπλάτη για να αντιμετωπίσουν τη δυσκινησία της ωμοπλάτης. Στη δεύτερη μελέτη αποδείχθηκε ότι η ελληνική έκδοση του SRQ έχει υψηλή εσωτερική συνοχή (a>0,8), εξαιρετική αξιοπιστία εξέτασης –επανεξέτασης (ICC>0,9) και είναι ένα έγκυρο ερωτηματολόγιο (p<0,001). Στην τρίτη μελέτη διαπιστώθηκε ότι η εφαρμογή Clinometer Pro είχε υψηλό εσωτερικό συντελεστή συσχέτισης για όλες τις κινήσεις του ώμου (ICC = >0.90) εκτός από τις στροφές και την έκταση που είναι καλή (ΙCC=0,60-0,74) για άνω στροφή ωμοπλάτης (0,89), και μέτρια αξιοπιστία (ICC=0,40 -0,50) μεταξύ αξιολογητών, ενώ είναι ένα έγκυρο μέσο. Η επίδραση της θεραπευτικής άσκησης και ο συνδυασμός ΜΠΑ παρουσίασε στατιστικά σημαντικές διαφορές στους ασθενείς της ομάδας Α και Β, σε σύγκριση με την ομάδα Γ: στη δύναμη των μυών της γληνοβραχιόνιας και ωμοπλάτης (εκτός της άνω μοίρας τραπεζοειδή), στο εύρος τροχιάς, στον πόνο, στη λειτουργικότητα, στη στάση και την προβολή του ώμου. Στις 12 εβδομάδες βελτιώθηκε η δυσκινησία της ωμοπλάτης κατά 53% και 56% στα άτομα της ομάδα Α και Β. Η ομάδα της ΜΠΑ με εργαλεία υπερτερεί της ομάδας άσκησης στην 6η εβδομάδα στον πόνο, τη λειτουργικότητα και στην 6η και 12η εβδομάδα στο εύρος κίνησης άνω στροφής ωμοπλάτης στις 90ο και 135ο ανύψωσης του άκρου στη δύναμη του κάτω τραπεζοειδή, και στη δύναμη και εύρος κίνησης κάμψης, απαγωγής. έξω στροφής και στη στάση (p<0,05). Συμπέρασμα: Η επικεντρωμένη θεραπευτική άσκηση, η εκπαίδευση του ασθενή και οι διατάσεις είναι ένα σχήμα που μπορεί να βελτιώσει τον πόνο και τη λειτουργικότητα ασθενών με δυσκινησία ωμοπλάτης και ΠΣΠΣ και η ΜΠΑ μπορεί να ενισχύσει τα αποτελέσματα.