Career Guidance and Counseling (Μ.Α.) / Επαγγελματικός Προσανατολισμός και Συμβουλευτική (M.A.)

Η παρούσα έρευνα συνιστά μια προσπάθεια διερεύνησης της επαγγελματικής ανάπτυξης των ατόμων με αναπηρία, μέσω της συσχέτισης των θετικών ψυχοκοινωνικών δυνάμεων και της λήψης επαγγελματικών αποφάσεων. Το δείγμα της έρευνας αποτελείται από 161 άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης, ακοής, καθώς και κινητικά προβλήματα. Η εκλογή του δείγματος πραγματοποιήθηκε με μη πιθανοτική δειγματοληψία και πιο συγκεκριμένα έγινε με δειγματοληψία χιονοστιβάδας. Προκειμένου να συλλεχθούν τα δεδομένα για την αξιολόγηση των θετικών ψυχοκοινωνικών δυνάμεων, δόθηκε στα άτομα που συμμετείχαν σε αυτή μια συστοιχία ερωτηματολογίων προς συμπλήρωση. Ειδικότερα χρησιμοποιήθηκαν το Eρωτηματολόγιο Design my Future (Di Maggio et al., 2016), το Ερωτηματολόγιο Επαγγελματικής Προσαρμοστικότητας (CAAS Savickas & Porfeli, 2012) και η Κλίμακα του Θάρρους (Norton & Weiss, 2009). Από τα αποτελέσματα της έρευνας προέκυψε πως πράγματι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των θετικών ψυχοκοινωνικών δυνάμεων και της λήψης απόφασης στα άτομα με αναπηρία και πιο συγκεκριμένα πως οι θετικές ψυχοκοινωνικές δυνάμεις που συμπεριλήφθηκαν ‘’στην έρευνα και επιβεβαίωσαν αυτή τη συσχέτιση είναι ο μελλοντικός προσανατολισμός, η ανθεκτικότητα, η προσαρμοστικότητα και το θάρρος. Μέσω των ευρημάτων γίνεται αντιληπτή η σημασία και η ανάγκη καλλιέργειας αυτών των θετικών πηγών, οι οποίες φάνηκε να επιδρούν και να συμβάλουν στην επαγγελματική ανάπτυξη της εν λόγω ομάδας στόχου.

Παρόλο που η εργασία αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ενήλικης ζωής ενός ανθρώπου, συνεχίζει να αποτελεί και έναν απροσπέλαστο χώρο για ορισμένες ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία στα οποία και εστιάζει η παρούσα έρευνα. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, παρατηρείται μια αυξανόμενη ανάγκη για την κατανόηση της εργασίας ως τομέα όπου τα άτομα μπορούν και εκφράζουν τα μοναδικά δυναμικά χαρακτηριστικά τους και έτσι καταφέρνουν να αντλούν ένα αίσθημα προσωπικής εκπλήρωσης και απόδοσης νοήματος (Dik et al., 2015). Ταυτόχρονα, προκαλεί ενδιαφέρον η αναγνώριση της ουσιαστικής εργασίας ή αλλιώς της εργασίας με «νόημα» ως μια θεμελιώδη ανθρώπινη ανάγκη (Yeoman, 2014) ενώ ένα, ακόμα, καίριο ζήτημα, που αναδύεται και απασχολεί τελευταία τους επαγγελματικούς συμβούλους είναι η αναστοχαστικότητα. Αναφερόμενοι στην αναστοχαστικότητα, κάνουμε λόγο για μια συνεχή και δυναμική διαδικασία, κατά την οποία μπορεί κανείς να φτάσει στην αυτογνωσία, εξισορροπώντας τις πτυχές του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος (Di Fabio & Maree, 2016). Η παρούσα έρευνα στοχεύει στη διερεύνηση του νοήματος που αποδίδουν στην έννοια της εργασίας τα άτομα με κάποια μορφή αναπηρίας στην Ελλάδα. Επιπρόσθετα, εξετάζει τη σχέση που μπορεί να έχει ο προσανατολισμός εργασίας ενός ατόμου με αναπηρία με τη διάσταση της αναστοχαστικότητας. Για να εξεταστούν τα παραπάνω, διενεργήθηκε ποσοτική έρευνα με τη μέθοδο της βολικής δειγματοληψίας στην οποία συμμετείχαν 123 άτομα, άντρες και γυναίκες. Από την έρευνα φάνηκε ότι τα άτομα με αναπηρία στη χώρα μας δε βλέπουν την εργασία απλώς ως μια πηγή εσόδων, αλλά αντίθετα αποδίδουν σε αυτήν πολλά διαφορετικά νοήματα. Η ύπαρξη εργασίας σημαίνει για αυτά ότι ανήκουν σε κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό τους, είναι μια ευκαιρία να έχουν μια δομημένη καθημερινότητα και ασχολία, να αισθάνονται χρήσιμα μέλη της κοινωνίας και συνδέεται με προοπτική επαγγελματικής ανέλιξης. Επιπλέον, αναδείχθηκε ότι για τους προσανατολισμούς εργασίας υπάρχει διαφορετική σχέση με τη διάσταση της αναστοχαστικότητας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα στον τομέα επαγγελματικής συμβουλευτικής.